Panie Profesorze,
jest Pan moją ostatnią deską ratunku, ponieważ w dostępnych mi źródłach nie znalazłam odpowiedzi na nurtujące mnie pytanie. Chodzi o to, że moja teściowa wymaga od swoich dzieci (i mnie) oraz od wnuczek zwracania się do siebie w formie 3. os. l.p.: „Niech mamusia (mama, babcia) powie (da, pokaże itp.)…” lub „Proszę powiedzieć (dać, pokazać itp.)…” zamiast „Mamusiu (mamo, babciu), powiedz (daj, pokaż itp.), proszę”. Teściowa pochodzi z Wilna, ukończyła filologię rosyjską i twierdzi, że takich form zwracania się do osób starszych od siebie nauczona została w rodzinnym domu, w związku z tym wymaga tego od nas. Ja, co prawda, nie jestem filologiem, ale ekonomistką, jednak zwracam uwagę na to, JAK mówię, i chcę, aby moje dziecko również wypowiadało się poprawnie. Formy podane wyżej drażnią mnie, wydają mi się nieco archaiczne i dlatego pytam: czy moja teściowa MA PRAWO (z punktu widzenia poprawności językowej) wymagać od nas używania wspomnianych form?
Z niecierpliwością będę oczekiwać odpowiedzi od Pana.
Załączam wyrazy szacunku,
Marta Piaskowska z Łodzi

Witam,
ostatnio ze znajomymi miałam dylemat dotyczący odmiany słowa Kabaty. Samo słowo kabat oznacza odmianę surduta, więc jeśli nazwa Kabaty wywodzi się od niego, co wydaje się logiczne, forma dopełniacza powinno brzmieć Kabatów. Na przykład „Nie mogę znaleźć Kabatów na planie”. Tymczasem większość osób używa w dopełniaczu formy Kabat. Moje pytanie: czy obie wariacje są prawidłowe? Czy też któraś z nich (która?) jest preferowana?

Czy sformułowanie „w kinie Świta na ulicy Białej” jest prawidłowe? Czy w przypadku miejsca zamieszkania, instytucji, firmy prawidłowy jest wyłącznie zapis „przy ulicy”? Mój dom zawsze był na ulicy Kolejowej, a ja nie czułam się bezdomna...

Pozdrawiam

Dorota

Szanowni Państwo,
w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo!
Chciałabym zapytać o odmianę nazwisk obcych zakończonych na -a, poprzedzonych słowami de, da itd., np. Pietro da Cortona. Słownik zaleca odmianę, czy jednak odnosi się to również do wskazanego przeze mnie typu nazwisk — da Cortona znaczy przecież z Kortony. Gdyby odmieniać spolszczone nazwisko tego malarza, byłoby: Piotra z Kortony, Piotrem z Kortony, odmieniałoby się zatem tylko imię. Stąd mój opór budzi odmiana: Pietra da Cortony, Pietra da Cortonę. Ale może niesłusznie?

Szanowna Redakcjo,
moje pytanie dotyczy zastępowania konstrukcji „czasownik + rzeczownik w celowniku” konstrukcją „czasownik + dla + rzeczownik w dopełniaczu”. Szukając informacji na ten temat, natrafiłem jedynie na wzmianki, że jest to cecha dialektów ze wschodniej Polski, ale coraz częściej zauważam tę konstrukcję w mowie ludzi z różnych części Polski, np. Teraz pokażę dla państwa… zamiast Teraz pokażę państwu… . Czy jest to jakiś nowy trend w języku polskim?

Jakie pytanie zadać do zdania: Rodzice Tomka wyjechali na weekend?

Witam,
mam prośbę o wskazówkę jak powinno się sortować holenderskie i niemieckie nazwiska z przedimkami van lub von. Czy, porządkując je alfabetycznie, należy uwzględniać pierwsze litery głównych członów nazwisk, czy pierwsze litery przedimków?
Z góry dziękuję! Pozdrawiam
Joanna

Dzień dobry,

zmieniam miejsce zamieszkania. Mój nowy adres brzmi „ul. Osiedle Królewskie”. Jest to dosyć niestandardowe połączenie „ulicy” i „osiedla”. Czy podając mój adres poprawnym będzie pisanie po prostu „os. Królewskie”? Ktoś kto mieszka na ulicy Kwiatowej to pisze „ul. Kwiatowa”, a na osiedlu Piastowskim pisze „os. Piastowskie”. Jak będzie poprawnie w tym przypadku?

Będę wdzięczny za pomoc, sytuacja dla mnie nie jest oczywista.

Witam,
mam pytanie, czy poprawne jest powiedzenie, że coś wydarzyło się w uczelni, a nie na uczelni? Coraz częściej spotykam się z pierwszym określeniem, co do którego nie jestem przekonana. Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam,
Agata Gwiazda